Samen leren en werken is een uitgangspunt in de landelijke visie op kwaliteitsbeleid in de huisartsenzorg; als huisarts neemt u zelf de verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van zorg.
Wat is spiegelinformatie?
Spiegelinformatie omvat allerlei vormen van informatie waarmee de huisarts zijn zorgverlening kan spiegelen. Denk bijvoorbeeld aan:
- zorguitkomsten
- cijfers of ervaringen van collega’s
- verwachtingen en ervaringen van patiënten en samenwerkingspartners.
Spiegelinformatie kunt u in diverse samenstellingen (groepen) en op verschillende manieren bespreken. Bijvoorbeeld tijdens werkoverleg, kwaliteitsoverleg, spiegelavonden, overleg rond zorgprogramma’s, tijdens intercollegiale toetsing of audit.
Zo deelt u ervaringen, komen knelpunten aan het licht en leert u van elkaar. Het uiteindelijke doel is het verbeteren van de kwaliteit van uw professioneel handelen en daarmee de kwaliteit van de zorg.
Hoe komt u aan spiegelinformatie?
Om te helpen de juiste spiegelinformatie te vinden hebben NHG en InEen een overzicht van bronnen gemaakt.
In het bronnenoverzicht spiegelinformatie kunt u filteren op thema en/ of niveau en is bedoeld voor huisartsen, praktijkmanagers, praktijkondersteuners, kwaliteitsfunctionarissen en regionale organisaties.
- Medisch-inhoudelijk: spiegelinformatie op basis van gegevens over het medisch handelen. Bijvoorbeeld kwaliteitsindicatoren NHG-Standaarden of van zorgprogramma’s.
- Praktijkorganisatie: spiegelinformatie op basis van gegevens over de organisatie van zorg.
- Patiëntenervaring: spiegelinformatie op basis van feedback van patiënten. Bijvoorbeeld patiëntenvragenlijsten waarbij gevraagd wordt naar patiëntenervaringen of spiegelgesprekken met patiënten.
- Medicatiegebruik: spiegelinformatie over voorschrijfbeleid medicatie.
- Populatiegegevens: spiegelinformatie over populatiegegevens uit de wijk, de regio of landelijk.
Deze thema’s zijn weer onderverdeeld in 3 niveaus:
- lokaal: praktijk, gezondheidscentrum en samenwerkingsverband
- regionaal: zorggroep en huisartsenpost en
- landelijk
Lees de gebruiksaanwijzing hoe u in dit bronnenoverzicht kunt filteren. Al deze informatie vindt u ook in de bijlage “Informatie bij het Bronnenoverzicht spiegelinformatie”.
Van spiegelen naar verbeteren
Het werken met goede spiegelinformatie leidt vaak tot nieuwe inzichten en dat is de opmaat naar de volgende kwaliteitsslag in de huisartsenpraktijk. Reflecteren op spiegelinformatie werkt motiverend en leidt tot gedragsverandering.
Voorbeeld: HIS-data gebruiken als spiegelinformatie
Data uit het eigen HIS zijn aantrekkelijk om als spiegelinformatie te gebruiken: actueel, dicht bij het eigen handelen en vaak beïnvloedbaar. Maar hoe bespreekt u eigen HIS-data op een effectieve, motiverende manier met uw collega-huisartsen in de wijk?
Daarvoor kunt u gebruik maken van het voorbeeldproject Spiegelaar, opgezet door de Amsterdamse Huisartsenalliantie en Amsterdam UMC, afdeling Huisartsgeneeskunde (HAG). Hierin werken huisartsen in wijkgroep verband systematisch en cyclisch met spiegelinformatie uit het eigen HIS met een eigen gekozen onderwerpen en op basis van zelfrapportage. Inspirerend en gericht op professioneel leren van data!
Materialen Spiegelaar
Het project Spiegelaar geeft:
- uitleg over deze gestructureerde werkwijze.
- een praktische checklist om zelf aan de slag te gaan.
- voorbeeldmaterialen over inhoudelijke onderwerpen, onder andere: bloedonderzoek bij moeheid, medicatiebewaking bij verminderde nierfunctie, familiaire hypercholesterolemie en cardiovasculaire diagnostiek (NT-proBNP, d-dimeer en troponine).
Tools en ondersteunende producten
- Kijk eens mee met een collega: Laat u inspireren!
- Positieve Incidenten Melden: Leer van elkaars goede ervaringen.
- Opzetten en onderhouden van een kwaliteitssysteem: Maak spiegelen onderdeel van uw kwaliteitssysteem.
- Format en handleiding opstellen verbeterplan
- EKC en toetsgroepen: Bespreek spiegelinformatie in deze groep.
- Thema’s en KBA Huisartsopleiding Nederland: Reflecteer op uw competenties en vaardigheden.
- Kwaliteitsreis: Ontdek wat u kunt doen om de kwaliteit in uw huisartsenpraktijk te verbeteren.
Artikelen Huisarts en Wetenschap
Vereist: login als NHG-lid of H&W-abonnee
- Effectief spiegelen in de praktijk, wat werkt? Al jaren is er aandacht voor het gebruik van spiegelinformatie in de huisartsgeneeskunde. Dit zou de kwaliteit van de zorg kunnen verbeteren, mits huisartsen er effectief gebruik van maken.
- Patiëntveiligheid verbeteren met spiegelinformatie: op het gebied van patiëntveiligheid zijn er flinke verschillen tussen huisartsenpraktijken. Dit onderzoek signaleert een aantal verbeterpunten.
- Spiegelen in groepen motiveert tot gedragsverandering: willen huisartsen goede zorg leveren, dan is reflectie op hun eigen handelen essentieel. In een groep samen reflecteren op spiegelinformatie kan motiveren tot gedragsverandering.