Zie voor meer informatie ook de LCI-handreiking Vluchtelingen Oekraïne en infectieziekten.
Polio
- De vaccinatiegraad voor polio in Oekraïne is laag: landelijk 84% en in een aantal regio’s, met name in het westen van het land, ongeveer 50%.
- Houd bij de beoordeling van vluchtelingen uit Oekraïne met diarree rekening met het eventuele risico op polio. Denk bijvoorbeeld aan het toevoegen van diagnostiek naar enterovirus (polio) indien fecesdiagnostiek naar verwekkers van diarree wordt aangevraagd.
Mazelen en rode hond
- De vaccinatiegraad voor mazelen en rodehond (2 doses BMR) in Oekraïne is laag (82%) en deze ziekten zijn daar endemisch.
- Houd rekening met een verhoogde kans op mazelen en rodehond bij vluchtelingen uit Oekraïne. Bijvoorbeeld bij ongevaccineerde kinderen met exantheem.
- Oekraïense kinderen jonger dan 1 jaar kunnen, vanaf 9 maanden, een vervroegde extra BMR-vaccinatie (BMR0) krijgen. Zij krijgen dan later een reguliere BMR-vaccinatie (vanaf 1 jaar) toegediend. Lees meer over (inhaal)vaccinaties in passage 6.1 Rijksvaccinatieprogramma van Handreiking infectieziekten vluchtelingen Oekraine (rivm.nl).
Lees meer over mazelen en rodehond.
Tuberculose
- Houd rekening met risico op voorkomen van (multiresistente) tuberculose bij vluchtelingen uit Oekraïne.
- Vluchtelingen uit Oekraïne worden bij aankomst in Nederland niet gescreend op tuberculose.
- In Nederland worden alleen risicogroepen gevaccineerd of reizigers die afreizen naar een land met een hoge incidentie. In Oekraïne is het BCG-vaccin onderdeel van het landelijke vaccinatieprogramma.
- Verwijs zo nodig laagdrempelig naar de GGD (afdeling tuberculosebestrijding) voor diagnostiek op tuberculose bij vluchtelingen met klachten die passen bij tuberculose (hoestklachten > 2 weken, gewichtsverlies, nachtzweten en koorts).
COVID-19
- Houd bij de beoordeling van Oekraïense vluchtelingen rekening met de lage vaccinatiegraad tegen COVID-19 (en het hiermee gepaard gaande verhoogde risico op een ernstig beloop van COVID-19). Circa 35% heeft de basisserie COVID-19-vaccinatie gehad en minder dan 2% een boostervaccinatie.
- Verwijs Oekraïense vluchtelingen zo nodig naar de GGD voor een COVID-19 vaccinatie. GGD-vaccinatielocaties waar men zich zonder afspraak kan laten vaccineren vindt u op Prikkenzonderafspraak.nl. Ook kan de GGD besluiten om op locatie te vaccineren (bijvoorbeeld in grootschalige opvanglocaties).
Antibioticaresistentie
- Antibioticaresistentie komt vaker voor in Oekraïne dan in Nederland.
- De huidige antibiotische adviezen voor de eerste lijn in Nederland blijven gelden voor vluchtelingen uit Oekraïne.
- Houd rekening met een verhoogd risico op falen van antibiotische therapie.
- Overweeg het effect van antibiotische therapie na 24-48 uur te evalueren indien infectieziekten antibiotisch behandeld worden en/ of eerder een kweek in te zetten.
- Buiten een zorginstelling hoeven vluchtelingen uit Oekraïne niet getest te worden op BRMO- of MRSA-dragerschap.
Rabiës
- Geschat wordt dat de vaccinatiegraad van huisdieren tegen rabiës in Oekraïne onder de 50% ligt.
- Bij een bijtwond door een onvolledig gevaccineerd dier, welke daarbij < 6 maanden geleden uit Oekraïne is geïmporteerd, is er sprake van een risico op rabiës. Overweeg in deze gevallen contact te zoeken met de GGD voor profylactische behandeling van rabiës.
- Volg bij een bijtwond het beleid zoals beschreven in de NHG behandelrichtlijn: Traumatische wonden en bijtwonden. Hierin staat ook het beleid bij bijtwonden door een mogelijk rabide dier beschreven.
HIV (humaan immunodeficiëntievirus) en hepatitis C
- Houd rekening met een verhoogd risico op bloed- en seksueel overdraagbare aandoeningen, waaronder bij vluchtelingen uit Oekraïne met name hepatitis C en hiv.
- Volgens de WHO heeft Oekraïne de op één na hoogste prevalentie van co-infectie hiv met tbc (26%).
- Indien er klachten zijn die kunnen wijzen op een SOA, kunnen vluchtelingen uit Oekraïne zich laten testen via de huisarts, maar ook via de GGD poli’s seksuele gezondheid. De inschatting om te testen hangt ook af van eventuele klachten en risicocontacten (zie voor meer informatie de NHG-standaard het SOA-consult en NHG-Standaard Virushepatitis en andere leveraandoeningen).
Parasitaire infecties
- In Oekraïne komen een aantal parasitaire infecties voor die in Nederland niet of nauwelijks worden gezien en waar dan ook minder diagnostische ervaring mee is. Deze parasitaire infecties verlopen meestal asymptomatisch, maar ze kunnen in sommige gevallen ook chronische klachten veroorzaken.
- De belangrijkste ziektebeelden zijn:
- Echinokokkose: zie LCI-richtlijn Echinokokkose
- Leishmaniasis: zie LCI richtlijn Leishmaniasis
- Trichinellose: zie LCI-richtlijn Trichinellose
- Cysticercosis / Taenia solium (lintwormen): zie Taeniose – Cysticercose | RIVM.